ΜΕ ΚΑΪΚΙ ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΧΩΡΕΣ

Στην Ευρώπη υπάρχουν μόνο τρεις λίμνες στων οποίων τα νερά ενώνονται εδάφη τριών διαφορετικών κρατών. Μία απ΄ αυτές βρίσκεται στην περιοχή μας. Πρόκειται για τη λίμνη της Πρέσπας, όπου συναντιούνται οι συνοριακές γραμμές της Π.Γ.Δ.Μ, της Ελλάδας και της Αλβανίας.

Το δεύτερο παράδειγμα βρίσκεται ψηλά στα βόρεια της ηπείρου μας, στο τρίγωνο μεταξύ της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Φιλανδίας και το οποίο αν και είναι τοπικό αξιοθέατο δεν αποτελεί μέρος με μεγάλες προοπτικές. Ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει η τρίτη τοποθεσία, η λίμνη Κωστάντζα, η οποία ενώνει τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία. Ενώνει τα κράτη αυτά στην κυριολεξία. Η Κωστάντζα αποτελεί τη μοναδική ευρωπαϊκή συγκυριαρχία, περιοχή δηλαδή που είναι κοινή για περισσότερα κράτη και δεν έχει χωριστεί με σύνορα. Ναι, δεν υπάρχουν συνοριακές γραμμές, ούτε καν υποτιθέμενες στα νερά της λίμνης. Η λίμνη και όλα όσα αυτή κρύβει, ανήκουν και στα τρία κράτη ταυτόχρονα. Ο τουρισμός εκεί πραγματικά ανθεί. Με καḯκί ή με πλοίο είναι πολύ απλή διαδικασία να πάει κάποιος από το ένα κράτος στο άλλο ή και έπειτα στο τρίτο.

Δυστυχώς δεν έχουμε αυτό το προνόμιο στη λίμνη της Πρέσπας. Ο τουρισμός εδώ έχει νεκρώσει και αναρρώνει με πολύ αργούς ρυθμούς. Τουλάχιστον στην πλευρά της Π.Γ.Δ.Μ . Η Ελλάδα και η Αλβανία είναι χώρες με έξοδο στη θάλασσα και έτσι εκεί από πάντοτε επένδυαν λιγότερο στο λιμνήσιο τουρισμό, ενώ στη Π.Γ.Δ.Μ, η Πρέσπα εώς το 1990 αποτελούσε μαγνήτη παραθεριστών. Για το λόγο αυτό, ακόμη και σήμερα, πρακτικότερο είναι κανείς να επισκεφτεί τη λίμνη από τις γιουγκοσλαβικές της όχθες. Ιδιαίτερα επειδή το νησί της, το Γκόλεμ Γκραντ (Μεγάλη Πόλη), ανήκει στη Π.Γ.Δ.Μ και δεν αποτελεί μόνο το μοναδικό κατοικήσιμο νησί της Μεγάλης Πρέσπας, αλλά και το μοναδικό νησί της Π.Γ.Δ.Μ (εάν εξαιρέσουμε τα λίγα νησάκια του ποταμού Βαρδάρη και των άλλων ποταμών). Νησί των Φιδιών είναι το δεύτερο όνομα του Γκόλεμ Γκραντ, λόγω του μεγάλου πληθυσμού νεροφίδων που έχουν καταλάβει τις όχθες του. Στη μέση όμως του νησιού υπάρχουν φανταστικές αρχαιολογικές ανασκαφές και παλιοί ναοί.

Εάν φτάσετε στο χωριό Στένιε, μπορείτε εύκολα να βρείτε καḯκι για να σας μεταφέρει στο Γκόλεμ Γκραντ. Κοστίζει όμως αρκετά ακριβά, περίπου 50 ευρώ και η πλεύση διαρκεί περισσότερο, περίπου μιάμιση ώρα. Γι΄αυτό, εάν καταφέρετε να φτάσετε στο χωριό Κόινσκο, μέσω στενού χωμάτινου δρόμου, σας απομένει μόνο να αναζητήσετε το μπάρμπα Τάνας Πέτρεσκι, τον τοπικό καπετάνιο, ο οποίος με τα καϊκάκια του, για εικοσαριά μόνο ευρώ, μεταφέρει συχνά τουρίστες από τις όχθες ως το Γκόλεμ Γκραντ και πίσω.

Μια φορά ταξιδεύαμε με το μπάρμπα Τάνας για το νησί. Βαριά σύννεφα είχαν περικυκλώσει την Πρέσπα. Κατέφτανε μεγάλη κακοκαιρία. Εκείνος φοβόταν να ξεκινήσει με τέτοιο καιρό, εμείς όμως, αφού είχαμε περάσει το μακρύτερο δρόμο που μπορεί κάποιος να κάνει από τα Σκόπια προς οποιοδήποτε άλλο μέρος της Π.Γ.Δ.Μ, επιμέναμε πολύ. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι το νησί βρίσκεται σε βράχο, σαν φυσικό περίφραγμα, κάστρο και έτσι στο εσωτερικό του μπορεί κάποιος να πάει μόνο από τη νότια του πλευρά. Ακριβώς εκεί βρίσκεται και το τρίγωνο, εκεί που ενώνονται τα σύνορα. Και εκεί χωρίζονται τα κράτη. Εκεί είναι που  αναρωτιέται κάποιος – πώς μπορεί να χωριστεί το νερό με μια γραμμή; Μα έτσι, φανταστικά, αλλά πολύ σοβαρά. Ο άνεμος φυσούσε πολύ δυνατά όταν επιστρέφαμε από το Γκόλεμ Γκραντ και ο καπετάν Τάνας ήταν πολύ φοβισμένος. Φοβόταν μήπως τα κύματα σπρώξουν το καḯκι στο ελληνικό ή στο αλβανικό τμήμα και τότε θα μπορούσε να τιμωρηθεί αυστηρά για παράνομη διέλευση διακρατικών συνόρων, μέχρι και για παράνομη διακίνηση ανθρώπων! Ευτυχώς, τίποτα τέτοιο δεν συνέβη και όσο σιγά σιγά επιστρέφαμε προς την ακτή, βλέπαμε τις παλιές σκοπιές, απομεινάρια του σοσιαλισμού, όταν όλη η γύρω περιοχή φυλασσόταν πολύ καλά. Εξαιτίας αυτού όμως, το χωριό Κόινσκο δεν είχε την ευκαιρία να αναπτυχθεί τουριστικά, όπως το υπόλοιπο της Πρέσπας και έτσι παρέμεινε ένα μικρό χωριό ψαράδων, επί πολλές δεκαετίες τώρα.

Ο μπάρμπα Τάνας ελπίζει ότι όλα αυτά θα αλλάξουν και εμείς με την σειρά μας ελπίζουμε ότι μια μέρα, σύντομα, και σε όλη την Πρέσπα θα γίνεται πλεύση χωρίς σύνορα, όπως στην Κωστάντζα, και πολλοί ανθρώποι θα προσελκύονται από τη δυνατότητα να περάσουν τρεις χώρες μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, με ένα μόνο μικρό καḯκι.

Goce Trpkovski

Αναδημοσίευση από το Balkon3 με διορθώσεις όπου κρίθηκε αναγκαίο !